Hoe pak je dat aan bij de verschillende vormen van een eetstoornis?
Door: Joke van Scheers, senior diëtist Human Concern
Regelmatig krijg ik de vraag:
‘Ziet de voedingsbegeleiding er voor mensen met anorexia anders uit dan die voor mensen met boulimia’ Of: ‘Is de aanpak bij mensen met overgewicht anders dan wanneer mensen een gezond gewicht hebben of ondergewicht?‘
Logische vragen, want het is voor de hand liggend te denken dat dit duidelijk verschil zou moeten maken als het gaat om de aanpak. Toch is dit (zeker bij de start van de voedingsbegeleiding) niet het geval. Welke diagnose/eetstoornis je ook hebt: het gevolg hiervan is dat het eetpatroon (sterk) is verstoord. Soms gepaard gaande met purgeergedrag (braken, laxeren, overmatig bewegen, e.d.).
De gedachtes over eten zijn vaak irreëel, dat kunnen zeer uiteenlopende overtuigingen zijn, de angst om dit te veranderen groot, de inschatting wat anders eten op je gewicht zou gaan doen niet juist.
Daarom zetten we de voedingsbegeleiding in eerste instantie in voor zogenaamde psycho-educatie, ongeacht de soort eetstoornis: samen praten over deze eetstoornisgedachtes. Wat zijn normale porties? Hebben je maag- darmklachten iets te maken met je eetpatroon? Waarom heb je een bepaalde hoeveelheid vet in de voeding nodig en zo ja welke vetten en hoeveel? Kom je aan van het eten van brood? Kan teveel drinken gevaarlijk zijn? Mag je na 20.00 uur niets meer eten? Is heel veel groente eten gezond? Kun je keelklachten krijgen van braken? Wat is de werking van laxeerthee? Waarom is het niet overslaan van maaltijden belangrijk? Zijn superfoods goed om te gebruiken?
Een eerste, logische stap
Na deze psycho-educatie (waar je echt met alle vragen terecht kunt bij de diëtist) wordt het opbouwen van een volwaardig eetpatroon een doel. Als het ‘fundament’ niet stevig genoeg is, wordt herstellen van een eetstoornis lastig. Een huis zonder goede fundering blijft ook niet lang staan. Hier geldt ook: welke diagnose je ook hebt gekregen, dit fundament aanleggen is de eerste belangrijke stap. Dus voor iedereen een eerste logische stap. Pas als je een regelmatig volwaardig eetpatroon hebt opgebouwd en eventueel aanwezig purgeergedrag hebt afgebouwd, kun je verder gaan kijken naar individuele doelen.
Op dat moment komt er mogelijk een aangepaste behandeling vanuit de voedingsbegeleiding. Bij ondergewicht of bij overgewicht wordt de voeding dusdanig aangepast, met als uiteindelijk doel het bereiken van een voor jou gezond gewicht. Herstellen van een eetstoornis kan namelijk niet zonder herstel van je gewicht. Wat jouw persoonlijke doel hierbij gaat worden als het gaat om gewichtsherstel, bepalen we natuurlijk altijd in overleg met jou , je therapeut en eventueel de arts.
Belangrijk bij dit alles is wel om te zeggen dat er soms afgeweken moet worden bij deze procedure. Bijvoorbeeld als iemand een dusdanig laag gewicht heeft, dat dit (direct) gevaar kan opleveren. Er wordt in die gevallen eerder gestart met een individueel doel: aankomen en dus (versneld) aanpassen van de voeding. Dit altijd op advies van de arts.
Lees meer over voedingsbegeleiding bij Human Concern.
Lees ook: Ervaringsprofessional en Diëtist over samen werken aan herstel.