Soms kan iets daadwerkelijk doen zo veel meer inzichten geven dan het er alleen over hebben. Bij Human Concern wordt daarom dramatherapie aangeboden bij de behandeling van eetstoornissen zoals anorexia, boulimia, Binge Eating Disorder en OSFED. Dit is een vorm van therapie waarbij drama als middel wordt gebruikt om problematiek op een alternatieve manier aan te pakken. Teun Remij is Ervaringsprofessional en onze dramatherapeut. Tijdens zijn eigen eetstoornis heeft hij ook veel aan dramatherapie gehad. In dit interview beantwoordt hij vier vragen over zijn beroep:
Wat is dramatherapie en hoe helpt het bij het herstel van je eetstoornis?
Drama is Grieks voor doen, en daar staat dramatherapie dan ook voor: uit het hoofd en in het lichaam. Als je in een dagelijkse situatie ergens tegenaan loopt waar je moeite mee hebt, bijvoorbeeld contact met een bepaald persoon, dan kan je dat met dramatherapie naspelen. Zo kan je directer aan de gang met waar je tegenaan loopt. Zo kan je kijken waar het probleem precies ligt.
Wat gebeurt er tijdens een dramatherapie-sessie?
Soms spelen we concrete situaties uit het dagelijks leven na, en soms met bestaande verhalen. Meestal werken we in groepsverband. Cliënten kunnen elkaar dan goed gebruiken. Ook met rollenspellen werkt dat heel prettig. We werken bijvoorbeeld met sprookjes, die we dan koppelen aan de eigen ervaring. Cliënten mogen dan hun lievelingssprookje naspelen. Met welk personage identificeren zij zich? Hoe zouden zij het sprookje regisseren? En hoe voelt het om zo de leiding te nemen? Zo kunnen ze het sprookje gebruiken om te kijken wat ze van zichzelf tegenkomen. Cliënten gaan soms ook elkaars rol spelen en kijken hoe ze zich daarbij voelen. Groepsdynamiek is heel belangrijk, hierdoor kunnen cliënten van elkaar leren.
Welke werkvormen zijn er verder?
Ik hoor vaak van cliënten dat ze soms in het dagelijks leven ‘hun masker’ op zetten. We werken daarom ook wel eens met maskers. Hoe ziet het ‘masker’ van zo’n cliënt er uit? Wat voor functie heeft het? Door het masker tastbaar te maken leren cliënten veel meer in contact te komen met dat deel van zichzelf. Wat dat deel ze oplevert en ook wat het ze kost. Door werken met maskers kan je meer ruimte maken om te onderzoeken waar je precies tegenaan loopt. Ook met poppen werkt dat zo. Dan kan je afstand nemen van moeilijke situaties. Hoe heb je gereageerd in die situatie? Hoe kan je ook anders reageren? Wat voor verschillende manieren van reageren zijn er en wat past er bij jou?
Regelmatig werken we ook met opstellingen. Dan gaan we bijvoorbeeld een rol maken van een eetstoornis. Iemand kan dan echt een eetstoornis ‘worden’. Dit maakt het voor cliënten veel inzichtelijker wat zo’n eetstoornis ze geeft en kost. Laatst kreeg ik nog een reactie van een cliënt dat ze na het spelen van haar eetstoornis eindelijk goed snapte hoe de eetstoornis werkte. Zo kunnen cliënten de eetstoornis loskoppelen van wie zij zijn. Veel mensen zeggen “ik ben mijn eetstoornis.” Daardoor kunnen ze wat meer zelfcontrole ervaren. Dan zeggen ze: “Dit is mijn eetstoornis die praat ,in plaats van mijn gezonde stem.” Daar maak ik ook wel eens een rol van: hoe handelt jouw gezonde stem? En welke gebaren horen daarbij? Wat roept dat voor gevoel op?
Is dramatherapie bij eetstoornissen alleen voor mensen die van theater houden?
Soms zeggen cliënten aan het begin: “ik kan niet goed theater spelen”, maar dat maakt helemaal niet uit. Dat is niet waar het om gaat. Bovendien spelen we niet altijd. Ik werk ook heel erg lichaamsgericht. Dramatherapie geeft ruimte voor cliënten met een eetstoornis om naar signalen van het lichaam te kijken. Dan vraag ik ze bijvoorbeeld om hun lichaam eens te scannen: wat voel je in je knieën? Of dan vraag ik iemand om met zijn rug naar de groep te gaan staan en dan stel ik vragen als: is dit herkenbaar? En wat zou je willen?
Dramatherapie gaat daarnaast ook heel erg om plezier hebben. Cliënten leren zich tijdens de therapie voor hun eetstoornis beseffen dat ze ook plezier mógen hebben. Het heeft een soort speelsheid. Drama geeft een veiligheid om met lastige thema’s te werken omdat in principe alles mogelijk is.
Therapie voor eetstoornissen
Human Concern biedt verschillende vormen van therapie voor de behandeling van álle eetstoornissen zoals anorexia nervosa vanuit zes locaties in Nederland: Amsterdam, Utrecht, Nijmegen, Zwolle, Tilburg en Den Haag. Lees hier meer over ons behandelaanbod.