Ervaringsprofessional Suzanne Verheul over professionele nabijheid
Je kwetsbaarheid tonen als GGZ-professional is over het algemeen nog steeds not done. Liever houdt men professionele afstand. Maar voor de Ervaringsprofessionals van Human Concern is juist het inzetten van hun mens-zijn, hun ervaringen en gevoelens, een enorm krachtig middel in de behandeling van cliënten met anorexia, boulimia, eetbuistoornis (BED) of OSFED. Deze persoonlijke benadering kan cliënten de spreekwoordelijke duwtjes in de rug geven op hun weg naar herstel van de eetstoornis. HC-therapeute Suzanne Verheul vertelt wat deze professionele nabijheid in de praktijk betekent.
“Als ervaringsdeskundige professional maak ik niet alleen gebruik van mijn kwalificaties als GGZ-therapeut, maar zet ik ook mijn eigen ervaring met een eetstoornis in, in mijn geval boulimia nervosa. Ik ben open over mijn gevoelens en gedrag van destijds, over bijvoorbeeld de eetbuien die ik had. “Jij praat erover alsof het mag bestaan, terwijl ik me hier juist ontzettend voor schaam”, krijg ik vaak van cliënten terug. Zij ervaren deze openheid als bevrijdend. Wij laten hen dichtbij ons komen. Hierdoor voelen zij zich vrijer om ook iets van zichzelf te laten zien en gevoelens zoals schaamte te overwinnen. Het maakt bovendien dat zij nieuwsgierig worden naar zichzelf en naar de functie van de eetstoornis. Ik deel nooit zomaar iets, ik ben er alert op dat wat ik deel echt helpend is voor de cliënt. Dit maakt mijn nabijheid professioneel.”
Dit gevoel roep jij in mij op…
“Ook zetten wij bij Human Concern ons gevoel in tijdens de behandeling. Empathisch confronteren heet dit. Bij een cliënt die heel graag gezien en geliefd wilde worden, merkte ik dat haar afhankelijkheid mij benauwde. Ik vond het moeilijk om dit terug te geven – dit zegt iets over mij – en heb dit eerst uitgebreid besproken met mijn werkbegeleider. “Ik voel de neiging om afstand van je te nemen,” heb ik de cliënt teruggegeven, “terwijl ik eigenlijk dichterbij je wil komen.” Zij schrok hiervan, maar realiseerde zich direct: dit is wat er steeds gebeurt in relaties met anderen. Dus daarom jaag ik mensen weg. Diep verdrietig was ze, maar vanaf dat moment was zij zich bewust van haar gedrag en kon zij stappen maken.”
“En ook komt het voor dat ik diep word geraakt door de ervaringen van cliënten. Soms in positieve zin, maar soms in negatieve. Een van hen heeft heel heftige dingen meegemaakt. Natuurlijk is het niet de bedoeling dat ik tranen met tuiten huil, maar mijn vochtige ogen verberg ik niet. Hiermee stel ik me ook kwetsbaar op, laat ik zien wat iemands ervaringen met mij doen: je raakt me, ik vind het erg voor je en ik leef met je mee. Wanneer gepast, kan nabijheid zich in de vorm van een knuffel of een arm om iemand heen laten voelen. Zelf ben ik hier niet scheutig mee.”
“Bij elke cliënt is er wel iets dat ik herken, hoe verschillend zij ook zijn: als je deze herkenning kunt delen, zelfs al is het nog zo’n lelijk stukje, dan kunnen wij ons verbinden. En dit verbinden is een voorwaarde om schade te kunnen helen. Samen met de cliënt ben ik muren aan slechten en beitelen we steen voor steen af. Zodat we uitkomen bij wat zij echt voelen en bij wie zij echt zijn. Alleen zo kunnen zij de eetstoornis steeds meer loslaten.”
