Ik sta niet meer aan de zijlijn van mijn eigen leven

Op onze locatie in Amsterdam komt Daphne binnen. Het is een aantal jaar geleden dat ze hier voor het laatst is geweest. Een gek gevoel om terug te zijn, maar ergens ook heel fijn vertelt ze. De indeling is helemaal veranderd, maar de sfeer is nog hetzelfde. Ze neemt plaats op een stoel met een kop koffie, klaar om haar ervaringsverhaal te delen.

Van eetprobleem naar eetstoornis

Daphne is opgegroeid in een fijn gezin, bestaande uit een vader, moeder en een zus. Grote tegenslagen kenden ze als familie niet. Ondanks dat, voelde Daphne zich altijd een beetje verdrietig en somber. “Waarschijnlijk had ik een beetje een depressieve aanleg. Ik trok mij veel van dingen aan en kon daar heel intens mee bezig zijn. Ook wilde ik heel graag balletdanseres worden, maar als snel kwam ik erachter dat mijn lichaam daar niet voor was gemaakt. Dit maakte het moeilijk mijn lichaam te accepteren zoals het was.” Ook het feit dat haar vader haar liefkozend ‘Bolle’ noemde, maakte dat Daphne op elfjarige leeftijd veel bezig was met haar lichaam. Ze besloot te gaan lijnen, waarmee ze het voorbeeld van haar moeder volgde. “Mijn moeder was altijd op dieet en nooit blij met haar lichaam. Je wordt daar toch door aangestoken en gaat onbewust denken dat je niet tevreden mag zijn met je lichaam. Achteraf gezien heel triest, ook voor mijn moeder”

Het lijnen ging Daphne goed af. Ze kreeg complimentjes en de discipline die erbij kwam kijken vond ze fijn. Ruim vijf jaar later, op haar zestiende, werd het lastiger volhouden. “Toen is het diëten doorgeslagen naar mijn eetstoornis denk ik. Het hebben van een eetbui en het daarna er weer uitgooien voelde als een ontlading en iets doen wat niet mocht. Als tegenhanger voor het “echte” leven waarin ik graag alles zo goed mogelijk wilde doen…” Op dat moment realiseerde ze zich dat het niet zomaar een eetprobleem was. “Ik had wel door dat je eten eruit gooien niet normaal was. En het heel erg stiekem doen ook niet.”

Een geheim voor de buitenwereld

In de daaropvolgende jaren werd de boulimia een groot deel van haar leven. “Als ik aan het werk was kon ik doen alsof er niets was. Maar zodra ik thuis was, was de eetstoornis er eigenlijk altijd. Toen ik nog in een studentenhuis woonde, was dat lastig. Ik moest het altijd voor mijzelf houden en stiekem doen, het was zwaar om het geheim te houden. Je kan niet voor de volle 100% jezelf zijn. Ik probeerde de eetmomenten met vrienden zoveel mogelijk te vermijden met smoesjes, maar als dat niet lukte, lette ik heel erg op de rest wat zij precies deden. Wat aten ze, hoeveel schepte ze op.” Alles wat met eten te maken had ontweek Daphne het liefst. Ook boodschappen doen met vrienden vond ze vreselijk. “Ik schaamde mij als ik een voorstel deed een product te kopen, omdat mensen dan zouden denken dat ik zou genieten van eten. Dat mocht natuurlijk niet van mijn eetstoornis. Ik was die vriendin die altijd besluiteloos door de supermarkt liep en het altijd aan de rest overliet. Heel irritant eigenlijk” zegt ze lachend.

Ondanks dat Daphne haar eetstoornis geheimhield, had ze ergens een stille hoop dat mensen het wel door zouden hebben. “Ik zat te wachten op het moment dat mensen zouden zien dat het niet goed ging en het samen met mij wilden oplossen. Maar dat was niet zo. Uiteindelijk moet je toch die stap zelf zetten.”

De stap naar hulp

En die stap nam Daphne uiteindelijk op haar 22^e. “Ondanks dat ik altijd dacht dat het wel meeviel bij mij, wist ik wel dat het niet helemaal goed ging. En ik voelde mij mentaal gewoon echt niet oké. Ik ben toen naar de huisarts gestapt voor hulp voor mijn eetstoornis, maar met het onderliggende doel dat ook mijn depressieve gevoelens werden aangepakt. Ik wist namelijk nooit waarom ik mij zo verdrietig en down voelde, dus een eetstoornis was makkelijker om mee aan te kloppen. Dat was iets tastbaars”.

Dat was ook het moment dat ze haar verhaal moest delen met haar familie omdat zij anders niet met de behandeling mocht starten. “Toen ik het aan mijn ouders vertelde, besefte ik dat ik al die tijd twee identiteiten had. Eentje mét eetstoornis en eentje zonder. En die identiteit mét was helemaal van mij alleen. Ik vond het heel ongemakkelijk daar mensen in toe te laten. Toch is het heel goed geweest dat langzaamaan meer mensen op de hoogte waren van mijn boulimia.”

Op zoek naar een passende behandeling

Na haar gesprek met de huisarts is ze van behandeling naar behandeling gegaan. “Eerst zat ik bij een groepsbehandeling specifiek voor mensen met een eetstoornis. Dit werkte totaal niet voor mij. Ik miste het persoonlijke, dat je echt gezien werd. Dat had ik op dat moment heel erg nodig. Uiteindelijk dacht de organisatie zelf dat ik niet mijn best deed en besloten zij de behandeling met mij te stoppen. Dat was wel even een tegenslag. Ik wilde wél, alleen de manier van behandelen paste niet bij mij.” Even dacht Daphne dat ze haar situatie maar moest accepteren zoals het was, als het haar nú al niet lukte. Toch bleef ze doorgaan met het zoeken van een juiste behandeling. Van creatieve therapie tot Interapy. Dit leek even te helpen, tot haar eetbuien na een half jaar toch weer terugkwamen.

Op haar 29^e besloot ze in gesprek te gaan met een coach voor haar depressieve gevoelens, die er in al die jaren niet minder op waren geworden. “Ik wilde altijd iedereen pleasen en ik denk ook dat het een stukje genetisch is bepaald dat ik last had van depressie. Het was uiteindelijk een opluchting dat iemand mijn mentale gezondheid serieus nam en mij antidepressiva aanraadde. Al snel merkte ik dat mijn gemoedstoestand op een normaal niveau zat.” Na de hulp van haar coach was het duidelijk dat Daphne ook echt nog het stuk van haar eetstoornis moest aanpakken. Via een informatieavond over eetstoornissen is ze uiteindelijk bij een behandeling van Human Concern terecht gekomen.

Herkenning en hoop bij Human Concern

“Ik had dit keer heel sterk het idee dat ik mijn eetstoornis echt ging oplossen, ondanks dat ik al zoveel jaar met mijn eetstoornis leefde. Dit gevoel kwam met name door de inzet van Ervaringsprofessionals. Als je iemand voor je hebt zitten die hersteld is weet je dat het voor jou ook mogelijk is. Ook vond ik het heel fijn dat de therapeut door haar eigen ervaring wist waar ik het over had. Ik hoefde mij niet te schamen, te verantwoorden of alles uit te leggen. Die herkenning had ik heel erg nodig. Tijdens mijn eetstoornis merkte ik dat mensen een heel verkeerd beeld hebben van deze ziekte. Hierdoor schaamde ik mij ook meer om het erover te hebben. Het was dus fijn om een therapeut te hebben die weet hoe het is. En dat je als cliënt weet dat het mogelijk is te herstellen. Het geeft hoop.”

De hoop in herstel werd steeds sterker tijdens de behandeling. Daphne voelde zich op steeds meer momenten verbonden met zichzelf, waardoor ze doorhad dat het de goede kant op ging. “Ik hield mij minder bezig met anderen en stond meer stil bij wie ik was en wat ik wilde. Het gaf mij kracht te weten dat je mag doen wat je zelf wilt en dat ik mij niet hoef te verstoppen. Dit was een centraal punt in mijn behandeling. Weg met dat ‘jezelf zo min mogelijk laten zien en niemand tot last zijn’, maar juist een aandeel hebben in mijn eigen leven.”

Tijdens haar behandeling bij Human Concern werd haar ook aangeraden het klinisch traject Be-LeeF! in Portugal te volgen. “Ik was mij ervan bewust dat als ik deze kans niet greep ik zou blijven hangen in mijn behandeling. Dit was een laatste stap die ik nodig had. Als je al zo lang met boulimia en de eetbuien leeft, wordt het een soort verslaving. Je denkt dat je er niet meer tegenin kan en je er wel aan over moet geven. Er moest hierin nog een koppeling komen dat ik óók dit gevoel achter mij kon laten.” Be-Leef! was een uitdaging voor Daphne. Ze had veel heimwee in het begin en moest ook wennen aan weer een behandeling in een groep. Daarnaast was de mooie plek van Be-LeeF! ook een schok voor haar. “Ik moest zo wennen dat het zo mooi was daar, het klopte niet met wat de eetstoornis was voor mij. De eetstoornis was lelijk, donker en somber, dus als je dan in zo een paradijs terecht komt is dat wel even heftig.” Na Be-LeeF! ging het vrij snel geruisloos de goede kant op. “De eetbuien werden minder en ik had de focus er minder op. Dan denk je ineens: hé, volgens mij gaat dit heel goed!”.

Het ervaringsverhaal gaat door onder de foto

Een nieuwe start

Daphne was klaar voor een nieuwe start. Om het te vieren had ze een etentje georganiseerd voor vrienden waarbij ze zelf ging koken. “Ik vond het reten spannend en ongemakkelijk om zo in het middelpunt te staan, maar het was heel fijn. Ik wilde graag meer open zijn over wat ik heb meegemaakt tijdens mijn behandeling en in Be-LeeF!. En stiekem hoopte ik ook dat ik koken ineens heel leuk zou vinden, maar dat was nog steeds niet het geval” vertelt ze lachend.

De terugkomdagen, toentertijd onderdeel van een behandeling bij Human Concern, hielpen haar na de behandeling met een plek vinden in het normale leven. Het voelde fijn nog niet helemaal losgelaten te worden, ondanks dat ze eigenlijk niet meer veel behoefte had aan therapie. “Van tevoren dacht ik dat ik een geweldig leven zou hebben als ik hersteld was en dat alles fantastisch zou zijn. Maar dat is natuurlijk niet zo. Je bent niet meteen helemaal happy, maar dat staat los van je eetstoornis. Een eetstoornis gaat erom dat je leven beheerst wordt door eten, niet eten, eetbuien, stress… Dat heb ik niet meer. Ik voel mij zoveel meer vrij, en dat staat los van het feit dat ik soms nog twijfels heb over dingen of onzeker kan zijn.”

Daphne vindt het belangrijk dat mensen die bezig zijn met herstel dit ook beseffen, aangezien deze realiteit het herstel ook haalbaarder maakt. “Je komt niet in het paradijs terecht. Als je een soort Utopia in je hoofd hebt, ga je eerder denken dat het je niet gaat lukken daar terecht te komen. Echt hersteld zijn van je eetstoornis is dat het niet meer je leven beheerst, dat je dealt met je gevoelens en gedachten op een andere manier dan het te uiten met wel of niet eten.”

De weg naar geluk

Dat haar leven zonder eetstoornis zoveel mooier is, merkt ze in de vrijheid die ze ervaart in het dagelijks leven. “Laatst was ik in de supermarkt met een vriendin en ik vond het zó fijn. Ik stelde mij niet meer afhankelijk op zoals ik voorheen wel deed. Door zulke dingen krijg ik weer een besefmoment dat mijn eetstoornis echt achter mij ligt. Op sommige momenten heb ik nog wel eens last van bepaalde gedachten, maar het feit dat ik nu bewust ben hiervan is heel belangrijk.” Want waar ze voorheen haar eten zou inzetten, kiest ze er nu voor om haar gevoelens te delen. Iets wat ze voornamelijk bij Human Concern heeft geleerd: praten helpt!

Het waren pittige jaren, maar toch is ze ook dankbaar dat ze dit heeft mogen meemaken. “Het is niet de eetstoornis die ik dankbaar ben, maar wel dat ik veel bezig ben geweest met zelfontwikkeling. Ik heb mijzelf op een andere manier leren kennen. Ik heb besloten dat ik gelukkig mag worden. Ik sta niet meer aan de zijlijn van mijn eigen leven, en ik weet dat ik mijzelf mag zijn.” Terugkijkend op haar leven zou ze één ding zo graag willen meegeven aan iedereen die op dit moment het gevecht aangaat met zijn of haar mentale gezondheid: durf te zijn! “Je bent niet voor niets hier op aarde. Het geeft je het recht om letterlijk en figuurlijk ruimte in te nemen. Daar bereik je meer mee dan aan de zijlijn te staan. Ik weet nu: dit ben ik en dit vind ik leuk, zonder dat ik mij daarvoor schaam.”

Life is better without

Haar ervaring met een eetstoornis heeft Daphne sinds begin dit jaar (2021) omgezet in een inspirerend platform Life is better without. Via haar Instagramaccount en middels haar podcast en blog deelt ze haar ervaring en inzichten met haar volgers met als doel anderen te inspireren. “Ik hoop dat ik mensen hiermee kan helpen en steunen en dat ze zich niet helemaal alleen hoeven te voelen. Ondanks dat je misschien al wat ouder bent of als je al twintig jaar een eetstoornis hebt: herstellen is echt mogelijk. Het is fijn als je wat herkenning vindt in iemand met je eigen leeftijd. Ook vertel ik op een eerlijke en realistische manier hoe het is om hersteld te zijn. Dat het niet de Utopia-wereld is waar ik het eerder over had, maar dat het erom gaat dat je kan loslaten.”

Haar droom? Vrouwen coachen in hun weg naar herstel. Hen leren dat ze zichzelf durven zijn en dat ze zichzelf terugvinden. Ik ben namelijk denk ik niet de enige die zichzelf is kwijtgeraakt tijdens zo’n periode.” Inmiddels wordt deze droom al werkelijkheid en zet ze zich daarnaast in als vrijwilliger bij inloophuis In Spirit. Hierin zal ze vanaf het najaar als ervaringsdeskundige lotgenoten bijstaan middels praatgroepen, creatieve activiteiten etc. Mensen kunnen hier hun ei kwijt en tips ontvangen om weer verder te kunnen. “Ik vind het mooi als ik op deze manier weer wat kan betekenen.”