Voor Elke (28) staat alles in het teken van reizen. Haar net afgeronde behandeling bij Human Concern beschouwt ze als een reis naar zichzelf (die nooit ophoudt), ze spreekt liever van het woord discovery in plaats van recovery (herstel) en ze staat op het punt om in haar eentje te backpacken door Bali. En dan de plek van het interview: de trein. Oftewel van A naar B, niet per se in een rechte lijn, liefst niet zelfs, maar wel met het heldere doel voor ogen om meer en meer te gaan leven vanuit vertrouwen en vrijheid in plaats vanuit beperkingen.

Terug in de tijd
We reizen terug in de tijd: ze zat in de brugklas toen ze begon te knoeien met eten. Zo’n tien jaar later was er eerst de eetstoornis en dan, na een hele tijd, Elke. Ze ervoer permanent een ‘moeten, een hard werken, een overleven, een willen voldoen aan de eisen van de buitenwereld’, in wiens ogen ze overigens een ‘vol’ leven leidde met alles erop en eraan. Maar van binnen was er leegte, een enorme LEEGTE, waarachter eenzaamheid en het gevoel niet begrepen te worden, schuilging. Niet-eten: daar kon ze tenminste controle over uitoefenen. Dat kon ze ook goed. “Ik leefde rigide en strafte mezelf continu.”

Spontane zomerverzoeken tot ijsjes, bbq’s en terrasjes sloeg ze kunstig af. Aan het door haar opgestelde menu voor die dag viel niet te tornen. Dat ze ooit nog flexibel en liefdevol met eten kon omgaan, had ze niet gedacht. Meer dan een handvol therapieën later klopte ze begin 2014 aan bij Human Concern: “Een laatste wanhoopspoging om nog een goede verstandhouding met eten en met mezelf te krijgen.”

Tijdens de klinische boost-behandeling Be-LeeF! in Portugal bemerkte ze golven van jaloezie als ze anderen hoorde praten over de ondernomen reizen. Zo werd ze zich bewust van haar verlangen om de wereld te verkennen en haar blikveld te verruimen. Op hetzelfde moment kreeg ze ook haar beperkende gedachten in zicht: dit kun jij niet, wie denk je wel niet dat je bent, jij moet werken en bent het niet waard om zoveel geld uit te geven aan reizen! “Ik gunde mezelf deze kans niet, maar bleef het verlangen wel voeden door er met anderen over te praten en door in eigen land kort op ontdekkingstocht te gaan.”

Kilo’s lichter in figuurlijke zin
Vorig jaar verkende ze voor een aantal weken de Waddeneilanden met een rugzak op. Het liefste was ze naar Australië gegaan, maar ze merkte dat ze hiervoor nog niet klaar was. Dat toe te durven geven, betekende een bijzonder groeimoment voor Elke, die de lat voor haarzelf doorgaans hoog legt. Des te mooier was het dat de kleine stapjes in eigen land een grote afdruk nalieten. “Ik heb genoten. Merkte dat ik waardevolle kwaliteiten bezat, zoals mijn nieuwsgierigheid en mijn vermogen om contact te leggen en snel thuis te voelen. Ook kwam ik erachter dat ik heel zelfstandig ben en prima op mezelf kan zijn. Ik ontmoette er prachtige mensen met wie ik nog steeds contact heb. Ik ben zo trots op mezelf dat ik dit gedaan heb! In figuurlijke zin kwam ik kilo’s lichter thuis en dit voelde enorm bevrijdend.”

En nu is haar rugzak zo goed gevuld dat ze een nieuw avontuur durft aan te gaan. Backpacken op Bali is de beloning voor de innerlijke reis die ze heeft afgelegd en die dient als impuls voor nieuwe groei. Want heus, ze wil graag onbevangen de tijd nemen om te kijken wat er achter die berg ligt die zich voor haar opdoemt, buiten de gebaande paden treden, en dit gaat ze ook zeker doen, maar haar perfectionisme en angst voor het onbekende liggen op de loer. Ze wil het zo graag goed doen, dat ze ertoe neigt elke reisstap te willen vastleggen van tevoren. Maar ze is waakzaam, keert telkens van buiten naar binnen, VOELT, en komt terug bij zichzelf. Groei en plezier zal ze alleen buiten haar comfort zone vinden, weet ze. Op naar het avontuur daarom, niet alles invullen, maar kijken naar wat er wil verschijnen en erop vertrouwen dat dit goed is.

Geuren en smaken van het lokale eten
Ze is nieuwsgierig naar de cultuur en naar de geuren en smaken van het lokale voedsel op Bali. Hierin ziet ze de stappen die ze heeft gemaakt, want vijf jaar geleden had ze hier niets van willen weten. Kom zeg, eten, dat kon alleen volgens eigen rituelen en beproefde recepten.

Toch gaat er vast een moment komen op reis dat ze spannend vindt. Vroeger, veel stations geleden, uitte zich dit in niet-eten. Elke: “Het kan zijn dat ik hier op reis een keer voor kies, maar daarmee ben ik nog niet terug bij af, want het volgende moment kan ik de keuze maken om juist wel te eten.”

Hetzelfde geldt voor de beperkende overtuigingen die nog steeds hun bekende riedeltje afspelen en waarvan ‘Ik kan het niet’, ‘ik ben het niet waard’ en ‘ik doe het niet goed’ de krachtigste zijn. “Het grote verschil is dat ik me er niet meer door laat belemmeren.” En dit zegt ze met een grote glimlach op haar gezicht, omdat ze inmiddels kan voelen dat deze overtuigingen niet meer kloppen. Van leegte is geen sprake meer. Ze gunt zichzelf nu het goede. ECHT! En is nieuwsgierig naar wat zij in en met zichzelf kan ontdekken in de wereld. Om te beginnen op Bali, of eigenlijk al op de weg ernaar toe. Ze kan het iedereen aanraden: het reizen! Een ieder op z’n eigen manier. Zo heb je de grootste kans op permanent de zomer in je bol.

(Elke is niet de echte naam van de geïnterviewde)

Herstellen van een eetstoornis

Wil jij net als Elke herstellen van een eetstoornis? Bij Human Concern geloven wij dat dit mogelijk is. Lees hier meer over onze behandelingen die jou op weg helpen naar een toekomst zonder eetstoornis.