Het scheiden van professionaliteit en ervaringsdeskundigheid is onnodig, stelt Alie Weerman van de Hogeschool Windesheim. Op 30 mei 2016 promoveerde zij bij de Faculteit der Godgeleerdheid van de Vrije Universiteit Amsterdam. Zij vindt dat de functie van professionele hulpverlener meer ruimte moet bieden aan persoonlijke ervaringen. En daar is Human Concern – Centrum voor eetstoornissen het voor honderd procent mee eens. Human Concern werkt sinds de oprichting in 2003 met Ervaringsprofessionals®. Dit zijn therapeuten die zelf hersteld zijn van een eetstoornis of, echter in mindere mate, een vergelijkbare moeilijke levenservaring hebben doorgewerkt.
Marieke Brouwer, Manager Ervaringsprofessionaliteit bij Human Concern: “Onze vijftig Ervaringsprofessionals® zetten hun eigen ervaring samen met hun vakkennis in tijdens de behandeling. Met succes, blijkt uit onderzoek. Maar liefst 96 procent van onze cliënten vindt dat het gebruiken van ervaringsdeskundigheid door therapeuten meerwaarde geeft aan de therapie. De belangrijkste voordelen volgens cliënten zijn dat zij zich begrepen, (h)erkend en veilig voelen. Bovendien zien zij in de Ervaringsprofessional® een rolmodel en vinden zij de therapeut deskundiger en toegankelijker. Het onderzoek van Weerman sluit naadloos op deze ervaringen aan. Weerman: “Het omgaan met schaamte, stigma en onmacht speelt bij cliënten met verslavingsproblematiek een belangrijke rol. Hulpverleners die zelf dergelijke ervaringen hebben gehad, kunnen hier vaak goed bij aansluiten. Zij kunnen cliënten hoop geven en bemoedigen als zij de moed hebben hun eigen ervaringen bekend te maken.”
Juiste begeleiding en scholing zijn nodig.
Het deskundig leren inzetten van ervaringskennis door hulpverleners vraagt om de juiste begeleiding en scholing, geeft Weerman als kanttekening. Marieke Brouwer beaamt dit: “Ervaringsprofessionals® worden in onze interne opleiding getraind op het adequaat inzetten van de eigen ervaringen. Daarnaast vindt er continu (bij)scholing, intervisie, supervisie plaats. Dit is nodig, omdat wij in de praktijk ervaren en door onderzoek weten dat er valkuilen zijn. Zelfreflectie en zelfinzicht zijn daarom dé sleutels tot het succesvol inzetten van de eigen ervaring.”
De acceptatie van ervaringsdeskundigheid binnen de hulpverlening heeft ook bij Weerman geleid tot het opzetten van een officiële opleiding, waarin niet alleen de ‘persoon’ van de professional meer ruimte moet krijgen, maar ook de eigen levenservaring binnen de beroepsuitoefening. Weerman: “Hierbij zijn alle ervaringen van belang. Een mens is méér dan een rol, iemand die ex-verslaafd is, is méér dan ex-verslaafd, een cliënt is méér dan een diagnose. Een professional is ook een mens, net als de cliënt.”
