Oud-cliënt Anne vertelt over haar eetbuien die zij tijdens haar eetstoornis had, en hoe ze er weer bovenop kwam. Anne is nu 23 jaar, werkt bij een marketingbureau, woont samen met haar vriend en kat in Utrecht en is sinds drie jaar hersteld van haar eetstoornis.
Als ik er soms aan terugdenk is er nog steeds een gedeelte in mij dat zegt, ‘oh zo erg was het toch niet? Ik had niet écht een eetprobleem’. Maar nu, vijf jaar later kan ik eindelijk accepteren dat dat wel het geval was.
Lastige jeugd
Ik denk dat de oorzaak van mijn eetstoornis is ontstaan in mijn jeugd. Ik ben opgegroeid in een nogal turbulent gezin, met een jonger broertje met autisme en een oudere zus die een hele erge puber was. Je kan dus wel zeggen dat alle aandacht naar mijn broertje en zus ging. Er gebeurde thuis zo veel dingen waar ik geen invloed op had en ik voelde me vaak machteloos. Ik kon mijn broertje niet helpen met zijn autisme en ik kon de vele ruzies tussen mijn ouders en zus niet stoppen. Omdat mijn ouders hun handen vol hadden aan mijn broer en zus hield ik mezelf automatisch op de vlakte. Dus elke keer als ik gepest werd op school vanwege mijn uiterlijk, zei ik er thuis niks over. Als ik nieuwe sportkleding nodig had voor gym vroeg ik niet aan mijn ouders om dit te betalen, ze waren immers al genoeg geld kwijt aan de extra zorg voor mijn broertje. Ik deed heel erg mijn best op school, zodat mijn ouders zich over mij in ieder geval geen zorgen hoefden te maken. Maar hoe goed ik ook mijn best deed, ik bleef het gevoel houden dat ik geen controle had over mijn leven. Ik kon mijn huiswerk meestal niet in rust op mijn kamer maken omdat het huis vaak trilde van het lawaai door de ruzies tussen mijn ouders en zus en moest ik vaak helpen in het huishouden. Hierdoor had dagelijks ook weinig tijd over om thuis aan school te zitten. Daarnaast kon ik niet altijd zomaar met vriendinnen spelen. Ik baalde hier ontzettend van want ik wilde het graag goed doen op school, net als mijn vriendinnen.
Het begin van mijn eetbuien
Een paar jaar later, toen ik net achttien was, vertrok ik vanuit mijn ouderlijk huis in Brabant naar Utrecht om daar te gaan studeren. Via via kwam ik in een studentenhuis terecht met vier anderen meiden. Eindelijk woonde ik op mezelf en had ik alles in eigen hand. Ik werd niet langer gestoord door al het lawaai thuis, ik kon zelf bepalen hoe laat ik naar bed ging, wat ik in de supermarkt kocht en wat ik at. Toch was het niet wat ik gehoopt had. Toen ik op de middelbare school zat had ik gefantaseerd hoe geweldig het leven zou zijn als je student bent. Echter bleek dat voor mij niet helemaal het geval. Bijna al mijn vriendinnen uit Brabant verhuisden naar Amsterdam of Groningen en het contact verwaterde daardoor. Een enkeling ging wel naar Utrecht, maar zij waren vaak te druk met hun studievereniging, sportclub en nieuwe vrienden, om contact met mij te onderhouden. De meisjes in het studentenhuis waren heel anders dan ik en ik kon mijn draai er niet goed vinden. Hoe langer ik er woonde, hoe minder tijd ik in de woonkamer doorbracht en hoe vaker ik alleen op mijn kamer zat. Ik voelde mij steeds meer alleen, ondanks dat ik in een grote stad woonde. Als ik me zo alleen en verdrietig voelde, pakte ik er vaak een zak chips bij en keek ik series op mijn laptop. Ik merkte dat het eten mijn somberheid weg nam en even hoefde ik nergens aan te denken. Even voelde ik me niet alleen. Die zak chips werd steeds groter en in de loop van de tijd bleef het daar niet bij. Als ik ’s middags thuiskwam van mijn studie rende ik snel de trap op om mijn huisgenoten in de woonkamer te mijden. In mijn rugzak zat een grote hoeveelheid eten die ik bij de supermarkt had ingeslagen. Zodra ik in mijn kamer kwam, deed ik mijn deur achter me op slot en begon ik te eten, eten en nog eens eten. Na drie happen smaakte het eten niet eens meer lekker. Ik proefde nauwelijks wat ik in mijn mond had, maar ik kon er toch niet mee stoppen. Ik at net zo lang door tot mijn buik pijn deed en het eten mijn negatieve gevoelens verdoofde.
Schuldgevoelens en schaamte na een eetbui
Na zo’n eetbui voelde ik me verschrikkelijk. Ik had niet alleen buikpijn door de grote hoeveelheid eten, ik schaamde me ook dat ik dit mezelf had aangedaan. Als het eten op was en ik belandde weer in de ‘echte’ wereld werd ik heel boos op mezelf dat ik niet eerder was gestopt met eten. Ik baalde ook dat ik alles zo stiekem deed en kreeg het gevoel alsof ik twee levens leidde. Van de buitenkant zag niemand iets aan me. Oké ik was wat steviger, maar verder zag iedereen een aardig en redelijk zelfverzekerd meisje. Ik was er goed in geworden om buiten de deur net te doen alsof er niks aan de hand was. Ik negeerde mijn negatieve gevoelens, maar als ik dan na een dag ‘leuk doen’ thuis kwam overvielen de nare gevoelens me drie keer zo hard. Mijn oplossing hiervoor was simpel: eten.
Binge Eating Disorder
Dit ging ruim een jaar zo door, totdat ik op een gegeven moment in de spiegel keek en zo ontevreden was met wat ik zag, dat ik naar een diëtist ging. Ik wilde afvallen omdat ik door de eetbuien aardig wat was aangekomen. Tijdens ons gesprek vroeg de diëtist me naar mijn eetgewoontes. Na een lang gesprek keek ze me in de ogen aan en zei ze: “Anne, ik denk dat je een eetstoornis hebt die Binge Eating Disorder heet”. Ik keek haar met grote ogen aan en lachte zenuwachtig. Diep van binnen wist ik dat ze gelijk had, maar ik wilde het niet geloven. Ze raadde me aan om het met mijn ouders te bespreken en naar de huisarts te gaan. Ik was zo bang om het aan mijn moeder te vertellen. We hebben een goeie band, maar we spraken nooit over emoties of gevoelige onderwerpen. Na die avond wéér een eetbui te hebben gehad, belde ik mijn moeder huilend en gefrustreerd op. Ik dacht dat ze de hoorn erop zou gooien als ze zou horen wat ik mezelf al die jaren had aangedaan. En omdat we eigenlijk nooit echt open met elkaar spraken over gevoelige onderwerpen voelde het enerzijds niet comfortabel om dit te vertellen. Niets was minder waar. Ze steunde me en zei dat we samen naar een oplossing zouden zoeken. Dat moment was zo bijzonder, er viel toen al een hele zware last van mijn schouders. Door de lieve reactie van mijn moeder besefte ik me dat het helemaal niet erg is als je niet perfect bent. Iedereen heeft zo zijn eigen problemen en zolang je er over praat met mensen kan je die problemen oplossen. Ik ben vervolgens met mijn moeder samen naar de huisarts gegaan en hij heeft me doorverwezen naar Human Concern.
In behandeling voor mijn eetbuien
Tijdens mijn behandeling voor Binge Eating Disorder heb ik leren luisteren naar mijn lichaam. Dit klinkt voor sommige mensen misschien heel logisch om te doen, maar ik had dit in mijn hele leven nog nooit gedaan. Ik keek alleen maar naar wat anderen aten, hoe vaak ze aten, hoeveel ze wogen, hoeveel ze sportten. Nooit heb ik naar mijn eigen lichaam geluisterd en me afgevraagd wat ík nodig heb. Samen met mijn therapeut heb ik ruim een jaar gewerkt aan mezelf. Ik kwam erachter waarom ik eetbuien had en wat ik kon doen om met mijn emoties om te gaan, in plaats van ze weg te eten. Het voelt zo bevrijdend om niet meer constant met eten bezig te zijn, dat wens ik iedereen toe.
Een eetbui is het in korte tijd nuttigen van grote hoeveelheden voedsel. Tijdens een eetbui kan je zakken chips en repen chocolade eten, maar vaak maakt het niet uit wat voor eten het is. Droog brood of rijst wordt ook vaak genuttigd tijdens eetbuien, alles om maar zoveel mogelijk voedsel in te nemen. Sommige mensen krijgen een eetbui wanneer ze veel trek hebben, maar vaak wordt de eetbui gebruikt om andere emoties te onderdrukken. Meestal vinden eetbuien plaats als je alleen bent en er kan behoorlijk veel schaamte bij komen kijken. Naar schatting hebben 160.000 mensen in Nederland Binge Eating Disorder en ervaren dus ook eetbuien. Als je last hebt van eetbuien is het belangrijk om hulp te zoeken.
Bij Human Concern weten wij uit ervaring dat het hebben van eetbuien eigenlijk niets met eten te maken heeft, maar dat het gebruikt wordt als dekmantel voor onderliggende problemen. Veel van onze ervaringsdeskundige therapeuten hebben zelf een eetstoornis zoals eetbuistoornis of anorexia gehad. Human Concern biedt behandeling bij eetbuistoornis (Binge Eating Disorder), waarbij wordt gekeken naar de symptomen én de onderliggende problematiek.