Hier zit ik op mijn plek, hier word ik beter
Mike is 32 jaar en woont al meer dan tien jaar met veel plezier in Utrecht. Hij zit in de afrondende fase van zijn studie Social Work, is werkzaam bij een instantie die hulpverlening biedt rondom seksualiteit, liefde en relaties en doet vrijwilligerswerk. Een drukke jongeman met een positieve instelling die alles in zijn leven met enorm veel enthousiasme en passie aangaat. Alleen is dit niet altijd zo geweest, Mikes leven stond namelijk jarenlang in het teken van zijn eetstoornis anorexia. Over het ontstaan hiervan, de stap naar hulp en zijn herstel vertelt hij ons graag meer.
Mikes verhaal begint met een eenzame jeugd. Hij groeit op in het zuiden van Nederland, voor hem is dit een plek waar hij nooit echt aansluiting heeft kunnen vinden. Zelf zegt hij hierover: ‘Ik kon me niet herkennen in anderen en ik voelde me ook niet geaccepteerd. Op de middelbare school werd ik vreselijk gepest. Ik was het kind dat na de gymles met kleren aan onder de douche werd gezet en waarvan de tas in de boom werd gehangen.’ Ook thuis is helaas geen warm nest, zijn ouders scheiden als hij twee jaar oud is en hij groeit op bij zijn moeder. ‘Voor de buitenwereld leek de band met mijn moeder goed, maar niets is minder waar. Ik werd vaak bij anderen gelaten, zodat ze zelf niet voor mij hoefde te zorgen. Ook was ze op emotioneel vlak totaal onbereikbaar voor mij.’
Het besef van een eetstoornis
Vanaf zijn tiende jaar weet Mike dat hij op jongens valt, maar hij voelt geen ruimte om het hier thuis en met zijn verdere omgeving over te hebben. Het duurt hierdoor tot zijn 19e dat Mike uit de kast komt. Ook voelt hij niet voldoende ruimte om eigen keuzes te maken of te bespreken, bijvoorbeeld op het gebied van studie. Onder druk van zijn moeder en dominante stiefvader volgt hij daarom na de middelbare school een beroepsopleiding aan de Hotelschool. In de beginperiode van zijn studie wordt hij ziek en valt hij veel af. Achteraf gezien is dit het beginpunt van zijn eetstoornis. ‘Ik had al jong door mijn ouders de koppeling gemaakt dat dik zijn niet goed is, dus dacht ik: als ik dun ben, dan is het leven wat beter. Ook was ik in de veronderstelling dat veel mannen liever een slank iemand wilden en dit was een motivatie om na het ziek zijn slank te willen blijven.’ Tijdens zijn studie verhuist Mike naar Utrecht. Voor hem persoonlijk een hele goede keuze, omdat hij eindelijk zijn eigen identiteit kan ontdekken en ontplooien. Wat betreft zijn al verstoorde eetgedrag een slechte keuze: ‘Ik kon nu helemaal los. Ik putte heel veel kracht uit het niet eten. Hier had ik namelijk zelf de controle over en kreeg ik zelfvertrouwen door. Het maakte dat ik alle ups en downs van het leven beter aankon.’
In behandeling bij Human Concern
Na twaalf jaar lang in de hotellerie gewerkt te hebben, durft hij eindelijk zijn hart te volgen en start hij op de opleiding Social Work. Door de lessen Pedagogiek die hij in het kader van zijn studie volgt, wordt hij met zichzelf geconfronteerd. Zelf zegt hij: ‘Ik kon de lessen niet volgen door mijn eigen verleden en de ervaringen die ik daarin had meegemaakt. Elke keer moest ik huilend de les verlaten.’ Zijn docent spreekt hem hierop aan en zo komt Mike voor het eerst bij de huisarts terecht, waar een doorverwijzing naar een GGZ-instelling volgt. Hier volgt de diagnose voor een persoonlijkheidsstoornis en een diagnose voor anorexia. Voor beiden gaat hij in behandeling. In de diagnose persoonlijkheidsstoornis kan hij zich vanaf het begin al niet vinden en door het ontbreken van een klik met de behandelaar van zijn eetstoornis stelt hij zich hier niet open voor de therapie die hem geboden wordt. In overleg met zijn hoofdbehandelaar besluit hij het traject bij deze instelling af te ronden en op zoek te gaan naar een andere behandeling.
In die zoektocht wordt hij door een vriendin die ook met een eetstoornis kampt, gewezen op het bestaan van Human Concern. Hij meldt zich aan en in de periode dat hij wacht op de intake en start van zijn behandeling, komt juist die vriendin te overlijden. Een enorm heftige ervaring, maar door de woorden die zij hem meegaf is hij de des te gemotiveerder om te herstellen. Zij vertelde hem namelijk vol vertrouwen: ‘Jij gaat het redden.’ Als hij voor zijn eerste behandeling op onze locatie in Bilthoven binnenkomt, wordt dit gevoel nog eens versterkt. Hij vertelt: ‘Ik stapte de drempel over en ik wist meteen: hier zit ik op mijn plek, hier word ik beter. En hier ga ik alles verwerken wat ik heb meegemaakt in mijn leven.’
”“Ik merkte al snel bij Human Concern dat er een verschil bestaat in hoe je een eigen ervaring kunt inzetten."
Vreemd genoeg was Mike voor de start van zijn behandeling bij Human Concern behoorlijk sceptisch over de inzet van Ervaringsprofessionaliteit, maar gelukkig kijkt hij daar nu anders tegen aan. Hij vertelt: ‘Tijdens mijn opleiding Social Work kwam ik in contact met mensen met een eigen ervaring die dat heel erg op de voorgrond plaatsten. Ik was er huiverig voor dat dat tijdens mijn behandeling ook zou gebeuren. Gelukkig merkte ik al snel bij Human Concern dat er een verschil bestaat in hoe je een eigen ervaring kunt inzetten. Het ging tijdens mijn gesprekken nooit over de Therapeut, maar ze gaf wel haar eigen ervaring op het moment dat ze dacht dat het voor mij van meerwaarde zou kunnen zijn. Dat schatte zij heel goed in. Ik heb dus nooit gedacht: het gaat alleen maar over jou, terwijl ik degene ben die hier zit voor behandeling. Ik ervoer ook hoe ik mezelf kon herkennen in een ander en hoe een ander hetzelfde heeft gedaan als ik. En dat je dan ook meteen ziet dat iemand de eetstoornis heeft kunnen overwinnen, daar kon ik me heel erg aan vasthouden.’
Het feit dat zijn Therapeut in zijn geval een vrouw was, was geen probleem. Mike vertelt: ‘Ik heb in mijn leven veel mensen ontmoet met een eetstoornis, eigenlijk waren dit alleen maar vrouwen. Ik kon me op geestelijk niveau heel goed aan hen relateren. Toch miste ik doordat ik man ben en me man voel, voor dat deel een stukje herkenning. Voor mij lag dit vooral op het vlak van lichaamsbeeld en seksualiteit. De gesprekken over deze thema’s met mannelijke lotgenoten, de Systeemtherapeut en de Psychiater vulden dit goed op.’
”"Mijn eetstoornis heeft een lange periode een functie gehad in mijn leven."
Mike vertelt over hoe hij bij Human Concern heeft leren kijken naar zijn eetstoornis: ‘Mijn eetstoornis heeft een lange periode een functie gehad in mijn leven. Het heeft me destijds door ervaringen heen gesleept, die ik op dat moment nog niet aankon. Mijn eetstoornis was een middel dat me staande heeft gehouden in het leven.’
Een toekomst zonder eetstoornis
Zijn behandeling rondde hij eind 2020 af. Sindsdien zijn er best nog wel eens situaties voorgekomen waarin zijn eetstoornis werd getriggerd, maar dankzij Human Concern is hij sterk genoeg om daar nu op een andere manier mee om te gaan. Hij zegt: ‘Dan bedenk ik mij dat ik door terug te vallen in mijn eetstoornis niets zou kunnen doen van wat ik nu onderneem: ik dans, ik zing, ik werk, ik heb mijn studie, ik heb mijn vrijwilligerswerk en mijn sociale activiteiten. Dat is mijn brandstof.’ Mikes zelfvertrouwen is enorm gegroeid en hij geniet zichtbaar van alles wat zijn leven hem nu hij hersteld is, te bieden heeft.