Ik heb geleerd dat kwetsbaarheid ook een kracht is
Een jongen met een eetstoornis, nee, die kom je niet vaak tegen. Zelfs op het forum Ikookvanmij.nl van Stichting Human Concern- Centrum voor eetstoornissen reageerden sommigen wantrouwend. En al heeft hij zijn eetstoornis héél lang ontkend en werden er andere labels opgeplakt, toch heeft boulimia nervosa hem bijna twintig jaar in de houdgreep gehouden. Met zijn eetbuien slikte hij zijn gevoelens weg. En nu? Nu ontworstelt hij zich eraan, beetje bij beetje. Steeds meer zelf aan het roer.
In de zomer van 2016 was hij het opeens ongelooflijk zat. Jarenlang had hij “met veel kunst en vliegwerk” zijn eetstoornis verzwegen. Zijn eetbuien verstopte hij voor de buitenwereld, en hiermee zichzelf. Wat een schaamde voelde hij. Gordijnen dicht, deur op slot en steeds vaker hele dagen met grote hoeveelheden ongezond eten op de bank doorbrengen. Studies had hij niet lang volgehouden en zijn baan als postbezorger kon hij niet meer aan. Bovendien wachtte hem een operatie om een abces op een tamelijk vervelende plek weg te halen. Zijn lichaam protesteerde tegen zijn levensstijl. Toen zijn gescheiden ouders die zomer met hem in gesprek gingen over zijn levensonderhoud en hun grote aandeel hierin, knapte hij. Alles gooide hij eruit. En toen?
Even was hij doodsbang voor de reactie van zijn vader. Hij verwachtte een woede-uitbarsting. Met zijn moeder was hij close, al had hij de omvang van zijn eetstoornis ook voor haar verborgen gehouden. De nare reactie bleef uit. Een paar dagen later kwam zijn vader terug op Sjoerds ontboezeming. Tijdens het googelen op eetstoornissen was hij uitgekomen bij Stichting Human Concern – Centrum voor eetstoornissen. “Deze vorm van hulp past echt bij jou”, voegde zijn vader eraan toe. Hij overhandigde zijn zoon een uitdraai van de brochure. Mijn vader kent me beter dan ik dacht, realiseerde hij zich.
Ik vind mensen eng
Sjoerd liet de informatie bezinken, rondde eerst nog een traject af waarin een diagnose omtrent zijn conditie werd gesteld en proefde voorzichtig aan het HC-forum Ikookvanmij.nl. Hij sprak af met meiden die al in behandeling waren en meldde zich november 2016 officieel aan. In februari 2017 volgde het intakegesprek met behandelaar Teun, inderdaad, eveneens een man. Ook maakte hij kennis met de diëtiste en de psychiater. Naast de individuele gesprekken ging hij deelnemen aan de Startgroep.
Sjoerd: “Al op de peuterspeelzaal ging ik er het liefst vandoor. Ik vind mensen eng, ben heel sensitief. Ik kan ook niet goed tegen stress en sociale druk. De Startgroep was daarom één grote leerschool voor mij. Ik ben er daarom vaker naar toe geweest dan gebruikelijk. Al die tijd had ik nodig om bij mijn gevoelens te kunnen komen en deze in de groep te uiten. Voortdurend kreeg ik de spiegel voorgehouden. Ik weet nog goed dat we de opdracht kregen om onze innerlijke criticus te tekenen. Ik, tekenen? Als kind raakte ik al in de war van een wit vel. Achter in de ruimte zag ik een meisje dat huilend boven haar blaadje hing. Alsof ik mijzelf zag, zo indringend. Thuis heb ik heel hard gejankt en daarnaast eerst mijn vader en daarna mijn moeder gebeld. Deze volgorde was eerder overigens ondenkbaar geweest, áls ik mijn vader al belde. In de groep zelf bleef ik het moeilijk vinden om mijzelf werkelijk te laten zien. In mij zit zo’n diepgewortelde angst voor afwijzing en het oordeel van anderen. Maar uiteindelijk, in het najaar van 2017, lukte het me om me meer open te stellen in de Startgroep.”
“Met Teun bouwde ik langzaam een band op. Het kost mij tijd om mensen te vertrouwen. Dramatherapie hielp me om bij mijn gevoelens te komen. En waar praten, praten en nog eens praten mijn eerdere therapieën elders voor depressies eerder in de weg hadden gezeten dan geholpen, drukte Teun op de stop-knop en vroeg dan: hoe voel je je nu? En dan gingen de sluizen vaak open.”
Ik voel me veilig bij Human Concern
“Met de diëtiste werkte ik aan een normaal voedingspatroon, iets waarvan in mijn leven geen sprake was. Ik ben gaan eten op vaste tijdstippen, startte met koken voor mezelf en nam haar lijst met gezonde tussendoortjes dankbaar aan. Ook hield ik een voedingsdagboek bij. Na een paar maanden waren alle tekorten in mijn bloedbeeld op peil en had ik geen grote eetbuien meer.”
“In het najaar begon ook de systeemtherapie, doodeng. Er waren sessies met mijn vader en mij, mijn moeder en mij en tot slot met z’n drieën. In ons gezin lopen de emoties meestal hoog op wanneer wij in gesprek zijn. Ook tijdens deze bijeenkomsten heeft het flink geknetterd. Bij spanning verval ik al snel in een oud patroon: bekvechten. Systeemtherapeut Roeland wist zijn vinger op de zere plek te leggen en leidde ons naar toenadering, naar begrip voor een ieders kwaliteiten en pijnpunten. Het heeft ervoor gezorgd dat de band met mijn vader sterk is geworden. Als er nu iets tussen ons speelt, weten we van elkaar welke reactie getriggerd wordt en kunnen we erover heen stappen. Van mijn moeder ben ik me juist iets meer aan het losmaken. Niet in liefde hoor, maar toch, op mijn leeftijd past meer zelfstandigheid.”
“Met Roeland heb ik ook enkele aanvaringen gehad. Waar ik vroeger het idee had niet serieus genomen te worden en hierom direct stopte met de therapie, want de ander was niet te vertrouwen, was er nu ruimte om uit te spreken wat ik voelde en te luisteren naar wat hij te zeggen had. Ik voelde en voel me veilig bij HC, gedij bij de gelijkwaardige verhouding tussen behandelaar en cliënt, de ongelijkheid stond me in eerdere therapieën enorm tegen. Ik vind het heel fijn om met mensen te werken die weten waar ze over praten omdat ze het zelf meegemaakt hebben. Hun kennis komt niet uit een boek. Dát maakt het verschil.”
Nooit goed genoeg
“Sinds begin 2018 ben ik weer parttime aan het werk en dit vind ik heel leuk. Tegelijkertijd neemt mijn hobby als dj en muziekproducer een vlucht. Ik word steeds vaker gevraagd om ergens te draaien. Ook het vrijwilligerswerk bij een kasteel dat ik al jaren doe, wil ik het liefst blijven doen. Bovendien heb ik sinds kort een vriendin. Dit klinkt als veel, hè, en zo ervaar ik het ook op dit moment. Daarbij zijn het allemaal activiteiten die mij vragen om uit mijn comfort zone te stappen. Op mijn werk krijg ik meer verantwoordelijkheid en loop ik aan tegen de omgang met collega’s. Ik voel iets al snel als kritiek en klap dan dicht. En dj-en vind ik geweldig, maar daagt mij uit om voor grote groepen te staan met mensen die allemaal een mening hebben over de muziek die ik kies, over mij. En als klap op de vuurpijl ben ik de therapie bij Human Concern aan het afbouwen. Heel spannend.”
“Als ik overprikkeld raak, zoals in deze fase, laat ik het goed voor mezelf zorgen als eerste vallen. Ik neig weer naar snacks en snaaien. En om hier dan weer open over te zijn en m’n kwetsbaarheid in te tonen, vraagt kracht. Maar ik doe het. Ik zoek afleiding en praat erover met de mensen die ik lief heb. Bovendien herpak ik me de volgende dag als ik toch heb toegegeven aan de drang naar bijvoorbeeld een reep chocola, overigens een tamelijk klein exces vergeleken met vroeger. Ik verstop me verder de dagen erna niet uit schaamte.”
“Mijn eetstoornisstemmen herken ik inmiddels uit duizenden: Ja, maar…, je bent dom en stom, en: het kan altijd beter! Door mezelf te verdoven met eten, hoef(de) ik de emoties die deze stemmen veroorzaakten niet te voelen. Kortom, deze periode geeft me een heleboel informatie over mezelf en de eetstoornis. Het laat me zien wat ik nog wil leren: om kunnen gaan met conflictsituaties en mijn energie beter verdelen. Ik heb altijd het idee dat het nooit goed genoeg is wat ik doe.”
Ik geef mijn leven nu een zeven
“Diep van binnen zou ik me het liefst nog steeds willen opsluiten in mijn huis, in mijn eigen veilige omgeving. Maar toch, terugkijkend ben ik al zo’n eind gekomen! Waar ik mijn leven eerst een vier gaf, is het nu een zeven geworden. Mijn leven lijkt in de verste verte niet meer op hoe het was. Ik heb nog wel baaldagen, maar geen baalweken of baalmaanden. Ik heb geleerd dat ik over enorm veel doorzettingsvermogen en veerkracht beschik. Ik weet nu dat kwetsbaarheid ook een kracht is, dat open zijn me veel geeft: het maakt dat ik dichter bij mezelf kan blijven en doe wat past in plaats van anderen te volgen en te pleasen. Sommige oude vriendschappen vallen hierdoor weg, maar tegelijkertijd verschijnen er nieuwe mensen in mijn leven. En een van de mooiste ontwikkelingen is dat de verstandhouding met mijn vader zo sterk verbeterd is.”
“Ja, ik leer het zachtjes aan om positief of zelfs met trots naar mezelf te kijken!”
Herstellen van een eetstoornis
Heb jij (mogelijk) een eetstoornis en wil jij, net als Sjoerd, hiervan herstellen? Bij Human Concern geloven wij dat herstel mogelijk is en willen jou hier graag bij helpen. Lees hier meer over onze behandelingen.