Ik kijk uit naar de tijd dat ik mijn eetstoornis echt achter mij kan laten.

“Vier jaar geleden had ik nog nooit van Human Concern gehoord. Wel wist ik alles van anorexia, aangezien ik dat zelf heb gehad van m’n dertiende tot negentiende. Later kwam het stilletjes terug en nu hadden we te maken met mijn dochter die ook was gediagnosticeerd met anorexia. Zij was net geslaagd voor het gymnasium, maar helaas ging het ontzettend slecht met haar. Zo slecht, dat ze zelfs moest worden opgenomen in een kliniek voor eetstoornissen.”

Hoe kon ik streng zijn voor mijn dochter over zoiets als eten?

“Eerst was ik vooral geschrokken, maar ook boos op mezelf dat ik het niet eerder gemerkt heb. Vervolgens deed ik heel erg mijn best om haar te helpen. Talloze keren ben ik naar de kliniek gereden met de auto om haar op te halen op vrijdagmiddag, om haar vervolgens op zondagavond weer terug te brengen. En natuurlijk gingen mijn man en ik mee om met therapeuten daar te praten. Maar ik was bijna net zo verontwaardigd als mijn dochter over de hoeveelheden die ze moest eten… En als ze huilde dat het niet lukte, was ik de eerste die meevoelde en zei dat dat niet erg was. Ik voelde zelf nog de aloude weerzin van gedwongen worden om te eten, verplicht aankomen, calorierijke toetjes waar ik misselijk van werd… Ik denk dat mijn dochter niet zoveel had aan mij als meevoelende moeder. Maar hoe kon ik streng zijn over zoiets als eten? Wat verwachtten ze daar van mij?”

Het besef dat de eetstoornis er nog steeds was

“De kliniek zette er vanaf het begin vraagtekens bij in hoeverre ik eigenlijk hersteld was, wat confronterend was. Ik dacht aan de tijd dat ik zestien was en uitgeput in het ziekenhuis lag, dan viel het nu toch ontzettend mee? Maar zij vergeleken mij met ‘normale’ vrouwen van rond de vijftig. Ik vond dat ik hersteld was omdat ik suiker in m’n koffie deed. Zij vonden mijn gewicht nog te laag en daarmee geen goed voorbeeld voor de kinderen. Toch stond ik niet voor therapie open en had ik er ook geen tijd voor. Ik was veel te druk met zorgen voor anderen.”

“Drie jaar geleden ging het al een stuk beter met onze dochter. Ondanks dat ze nog hulp kreeg van de kliniek, vertelde iemand anders weleens over Human Concern. Zij had gehoord dat die ook heel goed waren. Ze hadden zelfs een huis in Portugal! ‘Leuk’ dacht ik een beetje cynisch, ‘hebben we nog niet genoeg therapeuten gehad of zo?’. Toch hield ik het ergens in mijn achterhoofd. Misschien wilde zij ooit ergens anders behandeld worden.”

“Wéér een jaar verder. Ik zorgde wel voor mijn kinderen, maar niet zo goed voor mezelf. Per definitie ging ik over m’n grenzen en daardoor was ik snel moe. Met zes kinderen heb je toch geen tijd om uit te rusten? Er moest altijd wel een was opgehangen worden, het brood was op, of er moest weer een kind naar sport gebracht worden. Tijdelijk had ik iets meer gegeten, om de kliniek te overtuigen dat ik geen eetstoornis had. Maar eigenlijk beviel dat me helemaal niet, aangezien ik er een aantal kilo’s van aankwam. Ik deed het voor de kliniek, maar niet voor mezelf. Vaak was ik onrustig en moe en helemaal niet zo gelukkig. Wat was er toch met mij aan de hand?”

“Een therapeut van de kliniek ging lang met me in gesprek. Het leek haar een prima moment om nu zelf eens hulp te gaan zoeken. Ze gunde mij ook een leven zonder eetstoornis. Ik twijfelde nog. Wat zouden ze allemaal van me willen, en wat was een leven zonder eetstoornis eigenlijk? Zo erg was het toch niet? De therapeut noemde Human Concern, dat leek haar echt iets voor mij. Je kreeg er hulp van ervaringsdeskundigen, en ze dacht dat de focus minder op gewicht lag, maar dat er voornamelijk werd gekeken naar de onderliggende problematiek. Ik ging overstag. Ervaringsdeskundigen leken mij gunstig, die zouden vast niet zo streng zijn als gewone therapeuten. Ook vond ik het een prettig idee dat mensen eens naar mij gingen luisteren, want ik was bijna jaloers op alle aandacht die onze dochter kreeg. Daarnaast haatte ik weegschalen dus voor mij was het heel fijn als dat bij Human Concern niet belangrijk was!”

In behandeling bij Human Concern

“Op een zonnige dag in oktober 2018 liep ik zodoende voor het eerst bij Human Concern naar binnen. Ik was alleen. Mijn man hoefde ik er niet bij te hebben, hij had toch geen idee hoe het ervoor stond. Het liefst loste ik dat eetprobleem zelf even op. Zenuwachtig zat ik in de wachtkamer. Ik keek om me heen en vond het er gezellig uitzien. Er was gratis thee en koffie en er stond zelfs een schaal met stroopwafeltjes! Ik moest erom glimlachen… dachten ze echt dat ik zo gek zou zijn om daar koekjes te gaan eten? Ik kreeg de hele middag al geen hap door m’n keel.”

“De intake begon met een lang gesprek met een Ervaringsprofessional. Ze vroeg mij van alles en nog wat. Het viel me op dat ze zo vriendelijk was, ze verweet me niets ten aanzien van mijn dochter. Ze leek zelfs wel met me te doen te hebben! Ik had het niet verwacht, maar ik zat de halve tijd te huilen en ik kreeg bijna spijt dat ik niemand mee had genomen. Hierna moest ik nog naar een Diëtiste, die me vroeg wat ik zoal at op een dag en of ik even op de weegschaal wilde komen staan. ‘Moet dat dan bij Human Concern?’ vroeg ik verbaasd. ‘Natuurlijk,’, zei ze met een lach, ’hoe kunnen we anders weten wat je nodig hebt?’.Viel dat even tegen. Na afloop was ik helemaal kapot, en dit was nog maar het eerste deel van de intake!”

“Een week later moest ik weer komen, nu voor het tweede deel. Dit keer stond er een bezoek aan een Arts op het programma, en aan een Psychiater. Ik was weer alleen. Er was bloed geprikt, maar ik verwachtte niets bijzonders. De Arts zou vast zeggen dat ik een beetje mager was, maar verder gezond. Jammer genoeg voor mij zei hij heel andere dingen. Mijn bloedwaarden waren niet goed, mijn bloeddruk was te hoog, mijn gewicht te laag, en hij vroeg zich af of ik niet te uitgeput was voor hun behandeling. Ik kon mijn oren niet geloven. Had hij wel het goede formulier voor zich liggen? Bij de Psychiater werd ik er niet veel vrolijker van. En weer ging ik uit het veld geslagen naar huis.”

Van startgroep naar systeemtherapie

“Ik piekerde wat af thuis.  Stel je voor dat ze me niet aannamen als cliënt! Nu werd ik eindelijk serieus genomen en mocht ik misschien niet eens komen… Gelukkig werd ik toch wel toegelaten. Ik mocht naar een startgroep in Bilthoven, maar moest beloven niet af te vallen. Dat beloofde ik meteen, ik zou eens flink mijn best gaan doen voor Human Concern!”

“Ik zag wel erg tegen die groep op. Ze zouden me zien aankomen daar, een moeder van 53 en dan nog een eetstoornis! Zouden ze me gek vinden? En wat voor types zou ik daar treffen? Het viel ontzettend mee. Ik was niet eens de oudste, de groep was heel gemixt en niemand vond iets gek van elkaar. Er werd zelfs gelachen en er was zoveel herkenning! Leeftijd maakte daarbij weinig verschil. Zowel de Ervaringsprofessionals die de groep leidden als verschillende groepsgenoten praatten erg open over hun eetstoornis.  Dat was ik helemaal niet gewend, ik probeerde het juist allemaal te verbloemen.”

“Naast de startgroep kreeg ik een eigen Ervaringsprofessional. Ze leek me heel aardig, maar ik keek de kat uit de boom. Ze vertelde mij veel over haar eetstoornis. Hoe herkenbaar het ook was, ik had helemaal geen zin om het daar steeds over te hebben. Ik wist niet eens wat ik van de therapie moest verwachten. Ik dacht heel vaak: ‘Ik wil naar huis!’, en had er moeite mee om de eerste maanden door te komen. Er werd zo veel van me gevraagd. Zoals voor-en nadelen van mijn eetstoornis bedenken, onderliggende factoren, en nog moeilijker: de functie van de eetstoornis! ‘Hoe kan ik dat weten?’ dacht ik.”

“Weer een paar maanden later ging ik naar Systeemtherapie. Omdat we dit ook al bij de behandeling van onze dochter hadden gehad, vroeg ik me af wat ik daar ging doen. Ik verwachtte dat we het hier over mijn huwelijk gingen hebben. Het liep al een tijdje niet zo lekker met mijn man en mij. We begrepen elkaar niet meer en leefden best wel langs elkaar heen. Zou ze ons misschien aanraden om uit elkaar te gaan? De Systeemtherapeut begon met iets heel anders.  Ze stelde vragen over vroeger, toen ik klein was. Dat was voor mij al genoeg om uit het lood geslagen te zijn. Ik had aardig wat deuken opgelopen, maar praatte daar zelden over. Na een paar keer vroeg ze of ik mijn man mee wilde nemen. Ik wist dat hij er niet op zat te wachten, en ik ook niet.  Maar hij kwam mee en in plaats van over scheiden te praten, ontdekten we iets heel anders. Namelijk dat we elkaar heel erg kwijt waren geraakt, en dat we elkaar heel erg misten! Na drie gesprekken was de kou uit de lucht en ging het met onze relatie bergopwaarts. Dat was een enorme verandering voor ons allebei waar we tot op vandaag erg blij mee zijn.”

“Nu zou ik vanzelf wel aankomen, dacht ik. Om in vaktermen te spreken: de onderliggende factor van een moeilijke relatie was opgelost. Dus… eetprobleem opgelost? Helaas, lag het maar zo eenvoudig. De eetstoornis had nog een hoop te zeggen! Zo wist ik bijvoorbeeld nog niet hoe ik met mijn emoties om moest gaan. Ook al ging het thuis veel beter, dat veranderde weinig aan mijn eetgewoonten. Of ik nou heel blij was, boos, of gestrest, ik bleef maar doorrennen. Zo probeerde ik net als toen ik tiener was te bewijzen dat ik minder eten nodig had dan anderen. Intussen werd ik steeds depressiever en chaotischer in m’n hoofd. Op een dag werd ik zo beroerd dat ik letterlijk in elkaar zakte. In de kamer van mijn Ervaringsprofessional nota bene…”

“Natuurlijk geneerde ik me, ik was niet eens meer in staat om zelf naar huis te gaan. Anderzijds kwam ik op een punt waar ik wel móest komen, wilde er ooit wat veranderen. Ik was uitgeput, zowel geestelijk als lichamelijk. ‘Wat doe ik mezelf eigenlijk aan?’ dacht ik op één van de momenten dat ik thuis op de bank lag. Mijn man was bezorgd en vond het nu weleens welletjes. En de kinderen waren bijna blij dat ik nu eindelijk eens mijn grenzen voelde. Maar ik voelde me alleen en aan het eind van m’n latijn. Toen besloot ik echt te gaan luisteren naar al mijn raadgevers, die me al veel eerder gewaarschuwd hadden dat ik roofbouw pleegde op m’n lichaam. Dit was het begin van mijn herstel, naast de verandering in de relatie met mijn man.”

Een toekomst zonder eetstoornis

“Wat zou het fijn zijn als het nu eindigt met: ‘En ze leefden nog lang en gelukkig.’ Ja, ik ben heel gelukkig met mijn man en kinderen! Maar ik moet wel alert zijn voor verkeerde patronen. Soms stel ik me te afhankelijk op, ben ik bang om op eigen benen te staan. Soms ben ik down en kan het me allemaal weinig schelen. En soms gaat het zo goed, dat ik dat ongemakkelijk vind!”

“Al met al denk ik dat het me wel gaat lukken, samen met mijn geliefde en onze mooie kinderen. Ik heb heel veel geleerd bij Human Concern en aan den lijve gevoeld wat ik niet moet doen. Heel veel liefdevolle aandacht gekregen die ik zo nodig had. Leren praten als ik me rot voelde. Ontdekt dat ik meer talenten heb dan hard rennen en druk zijn, en ontdekt dat gevoelens me iets willen zeggen en dus heel waardevol zijn. Ik kijk uit naar de tijd dat ik mijn eetstoornis echt achter me kan laten. Ik ben al een heel eind op weg.”

Hoe gaat het nu met Rineke?

Sinds oktober 2020 is Rineke klaar met haar behandeling bij Human Concern. Een spannend moment, waar ze zich ook onzeker over voelde. “Ik heb veel geleerd tijdens mijn behandeling, maar toch was er nog een stukje waar ik aan moest werken. Ik was nog steeds depressief en verdrietig over wat ik als kind voor nare dingen heb meegemaakt en het vroege overlijden van mijn moeder.” Rineke gaf niet op en heeft contact gezocht met een privétherapeut om dit te verwerken. “Ik kruip langzaam uit mijn depressie en leer ook nog steeds over mijn eetstoornis. Ik ben blij dat ik óók nu nog dingen leer over mijzelf voor de komende jaren. Daarnaast hebben we ook binnen het gezin hulp. Dit was hard nodig, aangezien mijn dochter, zoon en man de diagnose ASS (Autisme Spectrum Stoornis) kregen. Door ook hiermee aan de slag te gaan komt alles een stuk beter bij elkaar. Zowel voor mij, als voor mijn gezin.”